اسكار (جاى زخم)


 

مترجمان* :
دکتر حسن کریمی یزدی
دکتر پدرام مصطفایی



 
چگونگى درمان يك بريدگى بستگى به اسكار موجود آن دارد و اين كه چقدر شما به آن اهميت مى‏دهيد.

اسكار را در نطفه خفه كنيد.
 

اگر شما نمى‏خواهيد دندان‏هاى‏تان پوسيده شود، قند نخوريد و اگر نمى‏خواهيد دچار اسكار شويد، سعى كنيد جايى از بدن‏تان بريده نشود. موضوع بسيار ساده است. هر بار كه پوست بريده شود، اسكار ايجاد مى‏شود؛ اما اسكار در بعضى افراد بيشتر از بقيه ايجاد مى‏شود. اين كاملا يك مسأله‏ى شخصى است. هر زمانى كه مى‏خواهيد با وسايل نوك تيز و دندانه‏دار كار كنيد، شلوارهاى بلند، پيراهن‏هاى آستين بلند و دست‏كش بپوشيد تا پوست را در برابر آسيب‏هاى احتمالى وارده حفاظت كند.

كمك كنيد تا زخم‏ها به خوبى التيام پيدا كنند.
 

امكان ايجاد اسكار در زخمى كه به سرعت و تميز التيام پيدا مى‏كند از زخمى كه دير التيام پيدا مى‏كند كمتر است. مطمئن شويد كه تمام بريدگى‏ها و خراشيدگى‏ها را به درستى تميز كرده‏ايد. )هيدروژن پراكسايد ماده پاك كننده خوبى مى‏باشد( و سعى كنيد محل زخم را در طول التيام با پمادهاى آنتى‏بيوتيك مرطوب نگه داريد.

دلمه پوست را نكنيد.
 

مادرتان حق داشت؛ كندن دلمه‏هاى زخم در حال التيام، امكان باقى ماندن اسكار را زياد مى‏كند.

با يك بانداژ بال پروانه‏اى، فاصله‏ها را ببنديد.
 

اگر پوست‏تان بريده شده و بريدگى بزرگ است بايد براى بخيه زدن به پزشك مراجعه كنيد؛ اگر بريدگى در صورت بود )جايى كه اسكار قابل مشاهده است( نيز بايد به پزشك مراجعه كنيد، اما اگر بريدگى كوچك بود و شما نگران تشكيل اسكار هستيد، از بانداژ بال پروانه‏اى استفاده كنيد؛ اين بانداژها در اكثر داروخانه‏ها وجود دارند و به التيام بهتر زخم با حداقل اسكار ممكن كمك مى‏كنند؛ اين بانداژها فقط بايد وقتى به كار روند كه زخم كاملا تميز شده باشد.

رژيم غذايى متوازنى را رعايت كنيد.
 

زخم‏ها به درستى بهبود پيدا نمى‏كنند مگر اينكه بدن شما مواد لازم را براى اين كار تأمين كند. چه چيزى لازم است؟ پروتئين‏ها و ويتامين‏هايى كه با تغذيه درست تأمين مى‏شوند، ضرورى است و ماده‏ى مهم ديگر در التيام زخم‏ها، روى است. منابع حاوى روى شامل كدو حلوايى كباب شده و تخم آفتاب گردان، فندق، پنير، گ‏وشت گاو كم چرب، گوشت بوقلمون سياه و بادام زمينى مى‏باشد.

پوست خود را در برابر محيط محافظت كنيد.
 

غدد عرق و چربى و غدد مويى در اسكار آسيب مى‏بينند و پوست آن قسمت را نسبت به ديگر مناطق بدن، آسيب پذيرتر مى‏كنند. اسكارهاى بزرگ نظير سوختگى‏هاى درجه سه را با يك كرم پوستى خوب چرب كنيد تا در برابر ساييدگى‏ها حفاظ مناسبى داشته باشد.

به آرامى جاى اسكار را پاك كنيد.
 

يكى از عوامل اصلى آزردگى اسكار پوست، شستن بيش از حد اين اسكارها مى‏باشد. بنابراين دكتر ليزر توصيه مى‏كند كه به آرامى اسكارها را تميز كنيد.

با ضد آفتاب‏ها، روى اسكار را بپوشانيد.
 

اسكارها نسبت به مناطق ديگر بدن، رنگدانه كمترى دارند. بنابراين محافظت كمترى در برابر نور خورشيد دارند و به آفتاب سوختگى حساس‏ترند، شما بايد تمام اسكارها را با ضد آفتاب‏ها بپوشانيد.

راهى ديگر
 

روى زخم روغن بماليد.
 

يك كپسول ويتامين E بگيريد. آن را باز كنيد و بگذاريد روغن آن به روى زخم يا اسكار بريزد. به نظر ساده مى‏آيد و همچنين مؤثر؛ خيلى از مردم اين كار را مى‏كنند. بعضى‏ها حتى قسم مى‏خورند كه اين روش از تشكيل اسكار جلوگيرى مى‏كند و يا اسكار ايجاد شده را از بين مى‏برد.
اما چه عاملى باعث از بين رفتن اسكارهاى قديمى مى‏شود؟ ويتامين E كمك مى‏كند كه التيام زخم سريع‏تر صورت پذيرد و نسبت به حالت‏هاى عادى، سريع‏تر پيش برود؛ احتمالا اين اثر، به كاهش اسكار كمك مى‏كند.
چه سرى در ويتامين E وجود دارد كه به روند التيام زخم‏ها كمك مى‏كند؟ در واقع روغن موجود در كپسول‏ها در اين امر دخيل است. شما فقط محل اسكار را مرطوب نگه مى‏داريد و هيچ معجزه‏اى صورت نمى‏گيرد.
شما اگر از روغن بدون ويتامين E استفاده كنيد همين تأثير را خواهيد ديد.

بيش از حد حساس و نگران نباشيد.
 

اسكارهاى تازه تشكيل شده اغلب قابل مشاهده‏اند اما زياد نگران نباشيد، به ياد داشته باشيد كه رنگ اسكار به مرور زمان از بين مى‏رود.
منبع : دايرة المعارف پزشك خانواده ،گروه مولفان انستیتوسلامتی آمریکا

پي‌نوشت‌ها:
 

* انتشارات سپهر اندیشه - 1387